W ostatnim czasie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wlkp. wydał niezwykle istotny dla wielu przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych wyrok dotyczący procedury uchwalania przez radę gminy wieloletniego planu rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych będących w posiadaniu tego przedsiębiorstwa.
Przypomnijmy, że procedura uchwalenia planu składa się z następujących etapów:
- przedsiębiorstwo opracowuje plan zgodnie z kryteriami określonymi przepisami ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków;
- plan ten przedkładany jest wójtowi, który sprawdza, czy spełnia on ustawowo określone warunki;
- następnie prawidłowo sporządzony plan uchwalany jest przez radę gminy w terminie 3 miesięcy od dnia przedłożenia planu wójtowi;
- w przypadku niepodjęcia uchwały w 3-miesięcznym terminie, plan stanowi podstawę do określenia i jednorazowego zatwierdzenia taryf.
W wyroku z dnia 16 sierpnia 2018 r. (sygn. II SA/Go 419/18) Sąd rozważył między innymi kwestię charakteru terminu, w jakim rada gminy powinna przyjąć przygotowany przez przedsiębiorstwo plan.
Jak się wydaje, zdaniem Sądu uchwalenie przez radę gminy planu po upływie wyżej wskazanego 3-miesięcznego terminu jest niedopuszczalne i powoduje nieważność takiej uchwały. Tym samym, Sąd uznał, że przywołany termin ma charakter zawity. Co za tym idzie, po jego przekroczeniu rada gminy traci jakiekolwiek możliwości uchwalenia planu zgodnie z prawem.
W komentowanym wyroku Sąd nie uzasadnił w zasadzie w ogóle swojego stanowiska, podobnie zresztą jak WSA w Łodzi, który w wyroku z dnia 5 kwietnia 2018 r. (sygn. II SA/Łd 158/18), nie tylko uznał, że wskazany termin ma charakter zawity, ale również doszedł do wniosku, iż rada gminy ma prawo w drodze uchwały odmówić zatwierdzenia planu i wówczas nie aktualizuje się uprawnienie przedsiębiorstwa z art. 21 ust 6 u.z.z.w.
WSA w Łodzi w wyroku z dnia 5 kwietnia 2018 r. (sygn. II SA/Łd 158/18) wprost wskazał, że: "użyte w art. 21 ust. 6 ustawy określenie „w przypadku niepodjęcia uchwały w terminie” nie może obejmować sytuacji podjęcia przez radę uchwały odmawiającej uchwalenia planu. Tym samym podstawa do jednorazowego uchwalenia taryfy przez przedsiębiorstwo wod-kan istnieje tylko wówczas, gdy termin 3 miesięcy upłynie bezskutecznie."
Uznanie powyższej wykładni za prawidłową prowadzi do dwóch potencjalnie niebezpiecznych dla przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych wniosków:
- rada gminy ma prawo odmówić w drodze uchwały zatwierdzenia planu i wówczas przedsiębiorstwo de facto nie ma możliwości uwzględnienia kosztów odinwestycyjnych w kalkulacji taryfowej,
- w razie upływu trzymiesięcznego terminu od złożenia przez przedsiębiorstwo organowi wykonawczemu gminy planu, rada gminy traci prawo do jego zatwierdzenia w drodze uchwały, zatem przedsiębiorstwo w takiej sytuacji musi ponowić swój wniosek w przypadku zamiaru zmiany taryfy (dotychczasowy plan miał bowiem „jednorazowe” zastosowanie).
Na marginesie, warto zauważyć, iż w komentowanym wyroku WSA w Gorzowie Wlkp. odniósł się również do jeszcze jednego istotnego zagadnienia związanego z procedurą uchwalania planu. Sąd w wyroku tym potwierdził bowiem, że sprawdzanie przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), czy plan spełnia wszystkie ustawowe wymogi nie musi przybrać jakiejś konkretnej formy prawnej, bo ustawodawca takowej nie wymaga. Tym samym, zdaniem Sądu wystarczająca jest nawet adnotacja na planie dokonana przez wójta, że tekst planu został sprawdzony.
Podsumowując, stwierdzić należy, że z uwagi na niewielką liczbę orzeczeń odnoszących się do problematyki charakteru terminu na podjęcie przez radę gminy uchwały w sprawie zatwierdzenia planu, tematyka ta będzie pewnie niejednokrotnie jeszcze rodzić szereg pytań i wątpliwości.
