W dniu 10 kwietnia 2018 r. Naczelny Sąd Administracyjny w sprawie o sygn. akt I GSK 389/18 wydał wyrok, który jak się wydaje jest kluczowy z punktu widzenia aktualnych wydarzeń w branży wodociągowo-kanalizacyjnej, w tym zwłaszcza trwającej cały czas procedury weryfikacji wniosków o zatwierdzenie taryf dla zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków przez nowy organ regulacyjny.
Co oczywiste, wyrok wydany został na gruncie nieobowiązujących już przepisów ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, które kompetencje regulacyjne lokowały przy radach gmin, jednak zawarte w nim tezy, bez wątpienia mogą zostać przełożone na grunt przepisów obecnie obowiązujących.
W uzasadnieniu wyroku Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że rada gminy odmawiając zatwierdzenia taryfy, powinna wskazać nie tylko przepis, który w jej ocenie został naruszony, ale także „precyzyjnie wskazać na czym to naruszenie polegało, zauważyć bowiem wypada, że przepis prawa może zostać naruszony na wiele sposobów.”
Ponadto, NSA wskazał, że samo powołanie się organu na przepis przyznający mu kompetencję do zatwierdzenia bądź odrzucenia wniosku taryfowego nie może zostać uznane za wystarczające. To samo tyczy się przyjęcia za podstawę odrzucenia wniosku samej tylko, obiektywnej oceny wysokości zaproponowanych cen i stawek opłat, z uwagi na fakt, iż mogły zostać przygotowane na podstawie nierzetelnych kalkulacji lub danych. Odmowa zatwierdzenia taryfy wymaga wykazania jej nielegalności.
W uzasadnieniu NSA stwierdził także, że przepis przyznający organowi kompetencje do zatwierdzenia bądź odrzucenia wniosku jest normą blankietową i dlatego przewiduje powstanie określonych skutków prawnych, tylko w przypadku zaistnienia okoliczności określonych w innych przepisach. O tym czy taryfa została sporządzona niezgodnie z przepisami przesądzają normy, które wyznaczają standardy legalności taryf, bądź określają standardy, według których taryfa ma być sporządzona.
Ponadto przepisy te powinny być wprost wskazane w podstawie prawnej uchwały odmawiającej zatwierdzenia lub w jej uzasadnieniu, które stanowi jego integralną część.
Na gruncie obecnie obowiązujących przepisów regulujących postępowanie taryfowe, twierdzenia wskazane przez Naczelny Sąd Administracyjny winny niewątpliwie znaleźć zastosowanie do decyzji administracyjnych, wydawanych przez organ regulacyjny oraz ich uzasadnień.
