NSA potwierdza, że gminy nie mogą wprowadzać dodatkowych wymogów do wniosku o wydanie warunków przyłączenia do sieci. Takie stanowisko ma bezpośredni wpływ na praktykę przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych w zakresie prawa do żądania informacji innych niż te wymienione w ustawie.
Jak wspominaliśmy w artykule pt. „Dodatkowe wymogi formalne wniosku o przyłączenie do sieci w regulaminie?”, w świetle orzecznictwa wojewódzkich sądów administracyjnych rady gmin nie mają uprawnienia do modyfikowania – rozszerzania – przewidzianego ustawą zakresu danych, które zobowiązana jest przedstawić osoba występująca z wnioskiem o wydanie warunków technicznych przyłączenia do sieci. Potwierdzało to dotychczasowe stanowisko Kancelarii.
Już po opublikowaniu naszego tekstu, Naczelny Sąd Administracyjny wydał wyrok w sprawie ze skargi Wojewody Kujawsko-Pomorskiego na uchwałę Rady Miasta w Bydgoszczy w przedmiocie uchwalenia regulaminu dostarczania wody i odprowadzania ścieków (wyrok NSA z dnia 23 września 2022 roku, sygn. akt: III OSK 1288/21). Organ nadzorczy postulował stwierdzenie nieważności uchwały w całości, zarzucając jej przede wszystkim przekroczenie granic kompetencji uchwałodawczych gminy. Innymi słowy uznał, że uchwała Rady Miasta powtarzała przepisy ustaw oraz regulowała sprawy wykraczające poza zakres upoważnienia ustawowego do przyjęcia aktu prawa miejscowego.
Przedsiębiorstwo nie ma prawa żądać od zainteresowanego tytułu prawnego do nieruchomości przy wydawaniu warunków przyłączenia do sieci.
Sąd I instancji negatywnie ocenił wprowadzenie do uchwalonego regulaminu obowiązku przedstawienia przedsiębiorstwu wodociągowo-kanalizacyjnemu dokumentu potwierdzającego stan prawny nieruchomości przez osobę ubiegającą się o wydanie warunków technicznych przyłączenia. NSA podzielił opinię sądu I instancji podkreślając, że regulamin gminny nie może nakładać na wnioskodawców wymogów ponad te określone ustawowo. Tym samym potwierdził kierunek dotychczasowej linii orzeczniczej wojewódzkich sądów administracyjnych:
„Należy też zgodzić się z oceną zwartą w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, że regulamin dostarczania wody i odprowadzania ścieków nie może zawierać postanowień dotyczących warunków przyłączenia do sieci. Przepis art. 19 ust. 5 pkt 4 u.z.z.w. nie obejmuje swym zakresem uprawnienia organu stanowiącego gminy do określenia w regulaminie rodzaju dokumentów, które należy dołączyć do wniosku o przyłączenie jak i wzoru tego wniosku. Prawidłowość tego stanowiska potwierdza obowiązujący od dnia 19 września 2020 r. art. 19a ust. 4 u.z.z.w., który wymienia, co powinien zawierać wniosek o wydanie warunków przyłączenia do sieci, a w ust. 1 nakłada na przedsiębiorstwo obowiązek wydania warunków przyłączenia do sieci albo uzasadnienia odmowy ich wydania. Skoro ustawodawca dostrzegł potrzebę unormowania ustawowego wymogów wniosku o przyłączenie to oznacza to, że jednoznacznie wykluczył możliwość unormowania tego w regulaminie, o którym stanowi art. 19 ust. 5 u.z.z.w.”
Przypomnijmy, że zgodnie z art. 19a ust. 4 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, wniosek o wydanie warunków przyłączenia do sieci zawiera co najmniej:
- imię i nazwisko lub nazwę oraz adres zamieszkania lub siedziby podmiotu ubiegającego się o przyłączenie do sieci;
- wskazanie lokalizacji nieruchomości lub obiektu, który ma zostać przyłączony do sieci, w tym jego adres i numer działki ewidencyjnej, na której się znajduje;
- informacje o przeznaczeniu i sposobie wykorzystywania nieruchomości lub obiektu, który ma zostać przyłączony do sieci;
- określenie dobowego zapotrzebowania na wodę z podziałem na wodę do celów bytowych, technologicznych, przeciwpożarowych oraz innych, z uwzględnieniem przepływów średniodobowych i maksymalnych godzinowych oraz wielkości ładunku zanieczyszczeń;
- określenie ilości i jakości odprowadzanych ścieków z podziałem na ścieki bytowe i przemysłowe;
- plan zabudowy lub szkic sytuacyjny, określający usytuowanie przyłącza w stosunku do istniejącej sieci wodociągowej lub kanalizacyjnej oraz innych obiektów i sieci uzbrojenia terenu.
Wnioskodawca, który chce uzyskać warunki przyłączenia do sieci musi złożyć wniosek, który będzie zawierał co najmniej wszystkie wyżej wymienione elementy (minimalna treść wniosku). Z drugiej strony, przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne jest obowiązane do rozpoznania każdego wniosku, który zawiera wymienione elementy, i to w terminie 21 lub 45 dni w zależności od rodzaju zabudowy nieruchomości. Ani organy gminy ani samo przedsiębiorstwo nie posiada uprawnienia do poszerzania katalogu informacji, do złożenia których jest zobowiązany wnioskodawca. Osoba ubiegająca się o wydanie warunków może natomiast przedłożyć dodatkowe informacje czy dokumenty, jeżeli w jej ocenie pozwolą one przedsiębiorstwu wydać warunki zgodne z wnioskiem.
