Wcinka składająca się z nawiertki i trójnika stanowi element sieci, gdyż bez nich sieć nie może prawidłowo funkcjonować, a przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne świadczyć usług – orzekł Sąd Apelacyjny w Warszawie, kwestionując całkowicie przełomowe stanowisko Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z marca 2018 r.
Jak informowaliśmy w artykule pt. „Wpięcie do sieci na koszt odbiorcy usług – SOKiK zmienia stanowisko?”, w wyroku z dnia 20 marca 2018 r. (sygn. akt XVII AmA 64/14), SOKiK uznał, że skoro przyłącze wodociągowe bez wykonania włączenia do sieci w postaci wcinki jest bezużyteczne, za celowe przyjąć należy, że włączenie do sieci jest niezbędnym elementem przyłącza, a nie sieci, ponieważ jego zainstalowanie leży w interesie odbiorcy usług.
Tym samym, SOKiK po latach dostrzegł argumenty podnoszone przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne w licznych postępowaniach, w świetle których skoro element włączający przyłącze do sieci służy indywidualnemu odbiorcy, a sieć mogłaby swobodnie funkcjonować bez niego, nie sposób uznać, że nawiertka bądź trójnik stanowią rzeczywiście fragment sieci.
Powyższe stanowisko stało w kontrze do wieloletniego zapatrywania Prezesa UOKiK, który w licznych rozstrzygnięciach uznawał, że koszt wykonania włączenia do sieci (w zakresie materiałów i kosztów prac) nie powinien obciążać odbiorcy usług.
Analizując wyrok SOKiK z 2018 r. sygnalizowaliśmy, iż ma on charakter jednostkowy, a rozważana problematyka wydawała się być rozstrzygnięta w orzecznictwie (zob. m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 30 października 2009 r., sygn. akt VI ACa 461/09; wyrok SOKiK z dnia 29 czerwca 2009 r., sygn. akt XVII AmA 29/09; wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 24 października 2013 r., sygn. akt VI ACa 164/13).
Od orzeczenia SOKiK apelację wniósł Prezes UOKiK. W wyroku z dnia 10 stycznia 2019 r. (sygn. akt VII AGa 1710/18) Sąd Apelacyjny w Warszawie podzielił zastrzeżenia Prezesa UOKiK i zmienił częściowo wyrok SOKiK, w tym w zakresie dotyczącym zasad ponoszenia kosztów związanych z wcinką.
W uzasadnieniu wyroku Sąd Apelacyjny w Warszawie podniósł, że:
„Definicja legalna przyłącza wodociągowego nie definiuje więc wcinki jako części składowej przyłącza. (…) W ocenie Sądu Apelacyjnego, wcinka (składająca się z nawiertki i trójnika) – jako element graniczny pomiędzy przyłączem i siecią – stanowi jednak element sieci, gdyż bez nich sieć nie może prawidłowo funkcjonować, zaś przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne świadczyć usług.”
Sąd w uzasadnieniu analizowanego wyroku wyraźnie wskazał nadto, że:
„Najistotniejsze jest jednak, że elementy te (nawiertka i trójnik – przyp. autora) pozostają we władaniu przedsiębiorstwa, gdyż tylko ono ma prawo do podejmowania czynności z nim związanych np. prawo do zakręcenia znajdującego się na nawiertce zaworu. Nawet w przypadku awarii sieci wewnętrznej, podmiot przyłączony do sieci nie może odciąć dostaw dopływu wody w tym miejscu, może to zrobić wyłącznie przedsiębiorstwo wodociągowe.”
Biorąc pod uwagę rozważane rozstrzygnięcie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z początku bieżącego roku, w chwili obecnej trudno poszukiwać w orzecznictwie poglądów pozwalających na obciążanie odbiorców usług kosztami związanymi z wcinką.
