Konferencja prasowa w miniony wtorek i już dzień później projekt ustawy o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku. Po zapoznaniu się z jego treścią, w branży wodociągowo-kanalizacyjnej dyskusja skupiła się w dużej mierze na aspektach zwiazanych z pomocą de minimis. Czy faktycznie kwestia ta może okazać się problemem w praktyce?
Zgodnie z art. 6 ust. 9 projektu ustawy, pomoc dla odbiorcy uprawnionego z tytułu zastosowania wobec niego ceny maksymalnej stanowi pomoc de minimis.
Jednocześnie z art. 10 ust. 5 projektu, wynika zasada, że w rozliczeniach z odbiorcą uprawnionym, o którym mowa w art. 2 pkt 2 lit. b) projektu, firma energetyczna stosuje cenę maksymalną tylko do takiej wysokości rekompensaty, dla której całkowita kwota pomocy nie przekroczy wysokości dozwolonej pomocy de minimis (określonej w przepisach unijnych regulujących tego typu pomoc).
Projekt traktuje jako odbiorców uprawnionych odrębnie:
- mikro, małych i średnich przedsiębiorców - MMŚP (to są właśnie podmioty, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. b projektu) oraz
- jako jedną z kategorii podmiotów samorządowych, spółki, o których mowa w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej, w zakresie, w jakim zużywają energię elektryczną na potrzeby wykonywania zadań zleconych i własnych z zakresu wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (podmioty, o których mowa w art. 2 pkt 2 lit. c tiret drugie projektu).
Ponieważ projekt definiując MMŚP odwołuje się do przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, teoretycznie spółka wodociągowo – kanalizacyjna z udziałem gminy, nie będąca dużym przedsiębiorcą w rozumieniu art. 7 wskazanej ustawy, może zostać zakwalifikowana, jako odbiorca uprawniony, zarówno z racji bycia MMŚP, jak i z racji bycia spółką komunalną realizującą zadania z zakresu zborowego zaopatrzenia w wodę lub zbiorowego odprowadzania ścieków.
Przypomnieć należy, że w rozumieniu wszystkich aktów prawnych, które definiują pojęcie mikro, małego, i średniego przedsiębiorcy odwołując się nie jak projekt do art. 7 ustawy Prawo przedsiębiorców, ale do załącznika I do rozporządzenia Komisji (UE) nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznającego niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i art. 108 Traktatu, spółki z ponad 25% udziałem gminy są traktowane, co do zasady, jako duzi przedsiębiorcy.
Jak wyżej wskazano, odbiorcy uprawnieni będący MMŚP mogą otrzymać pomoc określoną w projekcie wyłącznie w granicach dopuszczalnej pomocy de minimis (czyli, co do zasady, 200 tys. euro na przestrzeni 3 lat) i w konsekwencji, zgodnie z art. 6 ust 2 pkt 5 projektu, składając podmiotowi uprawnionemu (firmie energetycznej) oświadczenie inicjujące zastosowanie ceny maksymalnej, wskazać muszą wysokość całkowitej wartości pomocy de minimis, wykorzystanej już (z innych tytułów) na dzień złożenia oświadczenia.
Jak się jednak wydaje, zasady te nie dotyczą podmiotów samorządowych, w tym spółek, wymienionych w art. 2 pkt 2 lit. c projektu.
Interpretacja projektowanych przepisów nakazuje uznać, że kwalifikacja spółek komunalnych jako odbiorców uprawnionych następować winna na podstawie normy art. 2 pkt 2 lit. c projektu (jako normy szczególnej adresowanej do tego typu podmiotów), nie zaś 2 pkt 2 lit. b projektu (jako normy ogólnej adresowanej do szerokiego kręgu MMŚP). Racjonalny ustawodawca, gdyby chciał, aby spółki komunalne były traktowane na kanwie projektu jak inne MMŚP, pominąłby je w treści art. 2 pkt 2 lit. c. Tymczasem wymienił je wprost, literalnie. Oczywiście taki zabieg byłby również sprzeczny z celem ustawy, bowiem w przypadku nawet mniejszych spółek wodociągowo – kanalizacyjnych, kwota 200 tys. euro pomocy nie byłaby znacząca przy aktualnych ogromnych wzrostach cen prądu.
