Podatki: zmiany w obowiązku stosowania oznaczenia TP oraz MPP w ewidencji VAT

Znowelizowane przepisy ograniczyły zakres danych zawartych w ewidencji podatku VAT. Dla spółek komunalnych, w tym przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych szczególnie istotne są dwie zmiany.

Oznaczenie „TP”

Z zapisów Rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 29 czerwca 2021 r. dalej Rozporządzenie zmieniające, które weszło w życie z dniem 1 lipca 2021 roku, zmieniającego Rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U z 2021 r., poz. 1179) wynika, iż w §10 po ust. 4 dodaje się m.in. ust. 4b w brzmieniu:

„4b. Oznaczenia, o którym mowa w ust. 4 pkt 3, nie stosuje się w przypadku dostaw towarów oraz świadczenia usług, gdy powiązania między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą wynikają wyłącznie z powiązania ze Skarbem Państwa lub jednostkami samorządu terytorialnego, lub ich związkami.”

Zgodnie z brzmieniem zmienianego §10 ust. 4 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z dnia 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2019 r., poz. 1988 z późn. zm.), dalej Rozporządzenie JPK, w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2021 roku, dodatkowo ewidencja zawiera oznaczenia dotyczące istniejących powiązań między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą, o których mowa w art. 32 ust. 2 pkt 1 ustawy – oznaczenie „TP”.

W uzasadnieniu do Rozporządzenia zmieniającego wskazano, iż:

„W §10 rozporządzenia dodano ust. 4b gdzie uregulowano wyłączenie dla stosowania oznaczenia „TP” w przypadku dostaw towarów oraz świadczenia usług, gdy powiązania między nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą wynikają wyłącznie z powiązania ze Skarbem Państwa lub jednostkami samorządu terytorialnego lub ich związkami. Proponowana zmiana ma charakter upraszczający i dostosowujący wymogi ewidencyjne do potrzeb analitycznych i kontrolnych administracji skarbowej.”

Zaznaczyć przy tym należy, iż zgodnie z treścią §2 ust. 3 Rozporządzenia zmieniającego,  do rozliczenia za czerwiec 2021 r. stosuje się przepisy dotychczasowe, a w przypadku wskazanego przepisu nie mają zastosowania szczególne przepisy przejściowe wymienione w Rozporządzeniu zmieniającym.

Konsekwentnie, gdy powiązania pomiędzy podatnikami i innymi podmiotami wynikają wyłącznie z powiązania ze Skarbem Państwa lub jednostkami samorządu terytorialnego lub ich związkami, począwszy od rozliczenia za miesiąc lipiec 2021 roku podatnicy nie mają obowiązku stosowania w ewidencji oznaczenia „TP”.

Problematycznym jest,  że MF konsekwentnie powieliło błąd i powtórzyło wadliwe – w naszej ocenie – regulacje podatku dochodowego. Minister finansów zdaje się nie przyjmować do wiadomości, że każda spółka komunalna jest jednocześnie powiązana z Gminą nie tylko kapitałowo, ale też osobowo. Natomiast uwzględniając treść wcześniejszych interpretacji podatkowych (z jesieni 2020 r.), mówiących o braku konieczności oznaczania TP sprzedaży na rzecz gminy i gminnych jednostek organizacyjnych i treść uzasadnienia Rozporządzenia uznać można, że formalnie zniesiono obowiązek oznaczania faktur sprzedażowych w ewidencji symbolem „TP”. Wątpliwość jednak istnieje, ale wynika ona z niskiej jakości prawa – wola Ministra finansów jest bowiem wystarczająco wyraźnie wyartykułowana.

Dlatego uznać można, że Spółki Gminne począwszy od 01.07.2021 roku zwolnione są z obowiązku oznaczania symbolem „TP” w ewidencji faktur sprzedażowych – zarówno w zakresie powiązań osobowych tj. Prezes, członkowie zarządu, Burmistrz, Rada Nadzorcza, jak i kapitałowych (Gmina), bowiem obowiązek ten miał zostać wyeliminowany, na co wskazuje uzasadnienie projektu Rozporządzenia.

Oznaczenie „MPP”

Wspomnieć również należy o kolejnej istotnej zmianie. Zgodnie z zapisami Rozporządzenia zmieniającego, w §10 ust. 4 Rozporządzenia JPK uchyla się pkt 13.

W myśl przepisu §10 ust. 4 pkt 13 Rozporządzenia JPK, w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2021 roku, dodatkowo ewidencja zawiera oznaczenia dotyczące transakcji objętej obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności – oznaczenie „MPP.

W uzasadnieniu do Rozporządzenia zmieniającego wskazano, iż:

„W § 10 rozporządzenia w ust. 4 uchylono pkt 13 w związku ze zgłaszanymi uwagami do oznaczania transakcji objętej obowiązkiem stosowania mechanizmu podzielonej płatności w ewidencji sprzedaży. W związku z tym w JPK_VAT z deklaracją nie będzie się już stosowało oznaczenia „MPP”.”

Przepis znoszący obowiązek stosowania oznaczenia „MPP”, stosuje się również począwszy od rozliczenia za lipiec 2021 r. (w przypadku wskazanego przepisu również nie mają zastosowania szczególne przepisy przejściowe wymienione w Rozporządzeniu zmieniającym).

Podsumowując, począwszy od rozliczenia za miesiąc lipiec 2021 roku podatnicy nie mają  obowiązku stosowania w ewidencji oznaczenia „MPP”, bowiem obowiązek ten został wyeliminowany.